Արեւմուտք-Ռուսաստան առճակատման համատեքստում առանձնակի դերակատարություն է ստանձնել Լեհաստանը։ Սոցիալիստական ճամբարի նախկին երկիրը բավական բացասական դիրքորոշում է որդեգրել Ռուսաստանի նկատմամբ՝ աշխատանքներ տանելով ռազմական ներուժը մեծացնելու, ինչպես նաեւ երկու կողմերի մոտ իր քաղաքական կշիռը բարձրացնելու ուղղությամբ։
Լեհաստանը, ի պատասխան Ուկրաինայում ստեղծված իրավիճակի, նախատեսում է բանակի թվաքանակը հասցնել 300 հազարի եւ վերազինել այն՝ շահագործման հանձնելով ամենաժամանակակից տեխնիկան։ Այս մասին օրեր առաջ հայտարարել էր երկրի պաշտպանության նախարար Մարիուշ Բլաշչակը՝ մանրամասնելով, որ կառավարությունը նպատակ ունի կանոնավոր բանակի հզորությունը հասցնել 250 հազարի, իսկ տարածքային պաշտպանության ուժերինը՝ 50 հազարի։ «Լեհական բանակը պետք է ավելի շատ լինի, քան նախկինում էր»,- շեշտել է Բլաշչակը։ Նախարարը խոսել է նաեւ բանակը վերազինելու ծրագրերի մասին։ Վերջին զենքերից, որոնք կստանա լեհական բանակը, կլինեն թուրքական «Բայրաքթար» հարվածային անօդաչու թռչող սարքերը, որոնք կօգտագործվեն բանակի կողմից արդեն այս տարի, իսկ հաջորդ տարի զինված ուժերը կստանան մինչեւ 300 կմ հեռահարությամբ HIMARS հրթիռներ։ Բլաշչակը հիշեցրել է, որ այս տարի լեհական բանակը համալրվելու է նաեւ «Patriot» հակաօդային պաշտպանության համակարգերով։
Ավելի վաղ Լեհաստանի նախագահ Անջեյ Դուդան ստորագրել էր «Հայրենիքի պաշտպանության մասին» նոր օրենքը, որի համաձայն՝ բանակի թիվը 111.5 հազարից կդառնա 300 հազար, իսկ Վարշավայի ռազմական ծախսերը 2023 թ. կկազմեն ՀՆԱ-ի երեք տոկոսը։ «Ռիա նովոստիի» տեղեկացմամբ՝ փաստաթուղթը նախատեսում է նաեւ զինծառայության համար հավաքագրման պարզեցված մեխանիզմներ, թեկնածուների խրախուսման նոր համակարգ եւ փոփոխություններ ռազմական ոլորտի ֆինանսավորման ու զենքի գնման հարցում: Ի դեպ, օրենքի մշակման փուլում Լեհաստանի իշխանությունները բացահայտ հայտարարել են, որ Ռուսաստանին համարում են հնարավոր հակառակորդ։
Լեհաստանը փորձում է առաջատարներից լինել նաեւ պատժամիջոցների կիրառման, մասնավորապես՝ ռուսական նավթի ներմուծումը 2022 թ. ավարտին ամբողջությամբ դադարեցնելուն ուղղված քայլերի մասով։ Երկրի վարչապետ Մաթեուշ Մորավիեցկին երեկ հայտարարել է, որ Լեհաստանն արդեն մեծապես նվազեցրել է իր կախվածությունը ռուսական նավթից՝ նշելով, որ Վարշավայի կողմից իրականացվելու է ռուսական էներգակիրների անջատման «ամենածայրահեղ» եվրոպական ծրագիրը: Նախօրեին Լեհաստանը հայտարարել էր ռուսական ածխի ներկրումն արգելելու մասին։ Վարշավան Եվրամիության մյուս երկրներին եւս կոչ է արել «հեռանալ» ռուսական հանածո վառելիքից՝ «անկախ» դառնալու համար։ Ավելի վաղ Մորավիեցկին նշել էր, որ Ռուսաստանի դեմ նոր պատժամիջոցների գլխավոր դերակատարը իրենք են։
Ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծման մասով Արեւմուտքում եւ ՆԱՏՕ-ում առկա են որոշակի տարաձայնություններ։ Ըստ «Բլումբերգի»՝ ՆԱՏՕ-ի երկրները տարբեր մոտեցումներ ունեն Ռուսաստանի հետ Ուկրաինայի իրավիճակի շուրջ երկխոսություն վարելու վերաբերյալ։ Օրինակ՝ Ֆրանսիան եւ Գերմանիան երկխոսության կողմնակից են, նրանք կարծում են, որ պետք է հնարավորինս շուտ հասնել հրադադարի, իսկ հետո՝ Ուկրաինայից ռուսական զորքերի դուրսբերմանը։ Մինչդեռ Մեծ Բրիտանիան, Լեհաստանը, Արեւելյան ու Կենտրոնական Եվրոպայի մի շարք երկրներ, բացառությամբ Հունգարիայի, կարծում են, որ Փարիզի, Բեռլինի եւ Մոսկվայի միջեւ երկխոսությունը հակաարդյունավետ է եւ, ինչպես ասվում է փաստաթղթերից մեկում, կարող է ձեռնտու լինել ՌԴ նախագահին:
Լեհական միջավայրում հակառուսական տրամադրությունները նաեւ պատմական հենք ունեն։ Եթե հետադարձ հայացք նետենք պատմությանը, ապա Ռեչ Պոսպոլիտան, որն այն ժամանակ քաղաքական քարտեզի վրա բավականին մեծ կշիռ ունեցող աշխարհաքաղաքական միավոր էր, դիմակայության մեջ էր Ռուսական կայսրության հետ։ Հիշեցնենք, որ 17-րդ դարում արեւելաեվրոպական տարածաշրջանային տերությունը բավական բարեհաջող դիմակայում էր ինչպես Արեւմուտքից, այնպես էլ՝ Արեւելքից եկող մարտահրավերներին։ Չի բացառվում, որ Լեհաստանին եւ Ուկրաինային անգլո-ամերիկյան աշխարհաքաղաքական ծրագրերում վերապահված է թե Ռուսաստանին, թե ԵՄ-ին հակակշռելու դերակատարություն։
Պատահական չէ, որ մարտի 26-ին հենց Վարշավայի թագավորական պալատում Ուկրաինայի արտաքին գործերի եւ պաշտպանության նախարարների հետ հանդիպման ժամանակ է ԱՄՆ նախագահ Ջոզեֆ Բայդենը բավական ուշագրավ ելույթ ունեցել, որի վերաբերյալ Լեհաստանի նախկին արտգործնախարար Յացեկ Չապուտովիչը կարծիք էր հայտնել, թե դրանով Բայդենը նոր սառը պատերազմ է հայտարարել։ «Մենք նորից մտել ենք ազատության մեծ ճակատամարտի մեջ. պայքար ժողովրդավարության եւ ինքնավարության, ազատության եւ բռնաճնշումների միջեւ, կանոնների վրա հիմնված կարգի եւ բիրտ ուժով կառավարվող կարգի միջեւ: Այս ճակատամարտում մենք պետք է սթափ լինենք: Այս ճակատամարտը նույնպես օրերի կամ ամիսների ընթացքում չի շահվի։ Մենք պետք է մեր քաջությունը հավաքենք առաջիկա երկար պայքարի համար»,- նշել է ԱՄՆ նախագահն իր՝ «Ուկրաինայի ժողովրդին աջակցելու ազատ աշխարհի միացյալ ջանքերի մասին» խորագրով ելույթի ժամանակ։ Նման հայտարարությունները, առավել եւս աշխարհի հզոր պետության ղեկավարի կողմից ասված, անհետեւանք չեն մնում։ Սա նշանակում է, որ ռազմական ակտիվ առճակատմանը հաջորդելու է երկարատեւ հակամարտության փուլ։ Իսկ թվում էր՝ մարդկությունը դասեր է քաղել անցյալի դառը փորձից։
