Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
ԱՐԽԻՎ
Հայաստանի Հանրապետություն
Շաբաթ, Ապրիլի 1, 2023
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Հայաստանի Հանրապետություն
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Հայաստանի Հանրապետություն
Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
Գլխավոր Միջազգային

Իրաքի հյուսիսը ռիսկի տակ է դնում իր անվտանգությունը

Իրաքյան Քուրդիստան-Թուրքիա-Իսրայել. դաշինք՝ ընդդեմ ՌԴ-ի եւ Իրանի

Մարտի 31, 2022
Միջազգային
Իրաքի հյուսիսը ռիսկի տակ է դնում իր անվտանգությունը
2
ԿԻՍՎԵԼ ԵՆ
243
ԴԻՏՈՒՄ
Share on FacebookShare on Twitter

Իրաքյան Քուրդիստանի իշխանությունները խոստովանել են, որ իրենց նավթագազային հատվածի զարգացումը կարող է հակասության մեջ մտնել միջազգային այլ խաղացողների հետաքրքրությունների հետ: Հայտարարությունն արվել է ի պատասխան «Reuters» գործակալության հետաքննության, որի արդյունքում պարզվել է, որ մարտի 13-ին իրանական ուժերը հրետակոծել են ինքնավար շրջանի տարածքը՝ կապված նրա՝ Թուրքիայից Եվրոպա Իսրայելի միջնորդությամբ գազի տարանցման պատրաստակամության հետ: Ենթադրվող նախագիծը նվազեցնում է իրանական ածխաջրածինների նշանակությունը եւ, հավանաբար, տեղավորվում է Եվրամիության համար ռուսական գազը մասամբ փոխարինելու փորձերի մեջ: Սակայն, զարգացնելով այս նախաձեռնությունը, Իրաքի հյուսիսը ռիսկի տակ է դնում իր անվտանգությունը:

Այն մասին հայտարարությունը, որ Էրբիլի էներգետիկ նախագծերը կարող են անհարմարություններ պատճառել այլ երկրների, մարտի 29-ին արել է Իրաքյան Քուրդիստանի վարչապետ Մասրուր Բարզանին: «Մենք էներգետիկայի ոլորտում ծաղկող տարածաշրջան ենք, որովհետեւ նավթի ու գազի նոր հանքավայրեր ենք բացում եւ ավելացնում հանույթը: Դա կարող է սպառնալիքի տակ դնել մյուսների հետաքրքրությունները»,- ասել է վարչապետը: Նա հստակեցրել է, որ դա հակասության մեջ է մտնում մեկ այլ կարեւոր մատակարարի՝ Իրանի ցանկությունների հետ, իսկ Թեհրանը, նրա խոսքով, Էրբիլի վրա ճնշում է գործադրում հրթիռային հարվածների միջոցով: Այդ կերպ Իսլամական Հանրապետությունը, ինչպես նկատել է Բարզանին, ցանկանում է կանխել Քուրդիստանի վերածումն էներգետիկ կենտրոնի, որն ի վիճակի կլինի փակել ճեղքերը համաշխարհային շուկայում:

Վարչապետի արտահայտությունները հնչել են ի պատասխան «Reuters»-ի հրապարակման, որում խոսվել է Իրաքյան Քուրդիստանի նախաձեռնության մասին՝ գազ մղելու դեպի Թուրքիա եւ ԵՄ՝ Իսրայելի օգնությամբ: Գործակալության աղբյուրները հայտարարել են, որ հենց այդ նախագիծն է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսին ստիպել մարտի 13-ին հրթիռային հարվածներ հասցնել Էրբիլին: Առավել եւս, որ, մեկնաբանելով այդ հարձակումները, Իսլամական Հանրապետության անվտանգության ապարատը բացահայտ հասկացրել է, որ դրանք առաջին հերթին հասցեագրված են հրեական պետությանը: «Reuters»-ի զրուցակիցները՝ Անկարայում ու Բաղդադում, վստահ են, որ հրետակոծությունը Թեհրանի բազմակողմ ազդանշանն էր, սակայն ձգանի դեր կատարեցին բացահայտված տվյալները, որ քրդերը պատրաստակամ են՝ ակտիվացնելու արտահանումը:

Դեպի Թուրքիա, իսկ այնտեղից՝ Եվրամիություն գազի մատակարարումն արդեն քննարկել են Իսրայելի ու ԱՄՆ-ի պաշտոնատար անձինք: Այդ մասին հաղորդումներ են եղել տարբեր լրատվամիջոցներով: Այդ հաշվով նրանք առնվազն երկու հանդիպում են ունեցել: Չնայած այն բանին, որ Էրբիլը հերքում է հրեական պետության հետ համագործակցությունը: Թուրքիայի ու Իսրայելի միջեւ ավելի վաղ նկատված հարաբերությունների ջերմացման գործընթացն ուղեկցվել է երկու երկրների էներգետիկ մերձեցման մասին հայտարարություններով: Հիմա խաղացողները քննարկում են գործնական քայլեր՝ իսրայելական «Լեւիաֆան» հանքավայրի միացումը Թուրքիայի գազատրանսպորտային ենթակառուցվածքին՝ Եվրոպայում ռուսական գազին փոխարինելու համար: Այս մասին հայտնում է «Reuters»-ը:

Միանգամայն ակնհայտ է, որ քրդական հարստությունների արդիականացումը նաեւ կապված է ուկրաինական ճգնաժամի հետեւանքների հետ: Հանդես գալով Արաբական Միացյալ Էմիրություններում՝ Մասրուր Բարզանին վստահություն է հայտնել, որ Իրաքի հյուսիսում գտնվող ինքնավար շրջանը բոլոր հնարավորություններն ունի՝ մասամբ օգնելու Եվրոպային իր այժմյան խնդիրների հարցում: «Քրդական շրջանն ի վիճակի է փոխհատուցել Եվրոպայում էներգետիկ դեֆիցիտի գոնե մի մասը,- նշել է նա։- Քուրդիստանը շուտով կդառնա էներգակիրների մատակարարման կարեւոր աղբյուր, որը կբավարարի համաշխարհային պահանջարկը»։ Միեւնույն ժամանակ՝ վարչապետը պատրաստակամություն է հայտնել «օգնել տարածաշրջանի երկրներին եւ դրանից դուրս՝ բավարարելու նավթի եւ գազի կարիքները»՝ ավելացնելով, որ արտահանումը Թուրքիա կսկսվի «մոտ ապագայում»։

Այն, թե Անկարայի, Էրբիլի ու իսրայելական կողմի միջեւ փոխգործակցությունը որքանով է զգայուն Թեհրանի համար, ցուցադրել է փաստը, որ մարտի 13-ին տեղի ունեցած հրետակոծության գոտում է հայտնվել «KAR Group»-ի գլխավոր տնօրեն Քարիմ Բիրզանջիի առանձնատունը: Այդ ընկերությանը, ըստ լուրերի, հատուկ դեր է վերապահվում գազամուղի այն մասի ստեղծման մեջ, որը պետք է գտնվի քրդական կողմում: Արեւմտյան պաշտոնյաներն ասում են, թե էներգետիկ նախաձեռնությունը հարվածի տակ կդնի Իրանի դրությունը՝ որպես Բաղդադին ու Անկարային կապույտ վառելիքի հիմնական մատակարարի: Թեհրանի համար տագնապալի գործոն է պահպանվող անորոշությունն արեւմտյան պատժամիջոցներից հնարավոր ազատման հարցում:

Սա վերջին ժամանակներում միակ դրվագը չէ, երբ իրանցիները գազային ոլորտում իրենց հետաքրքրությունները ոտնահարված են զգում: Քուվեյթի ու Սաուդյան Արաբիայի իշխանությունները մարտի 21-ին հայտարարել են Պարսից ծոցի չեզոք գոտում գտնվող «Ալ-Դուրա» հանքավայրի շահագործման ու մշակման պայմանավորվածության մասին: Հանույթն օրական պետք է կազմի 28.3 մլն խմ բնական գազ եւ 84 հազար բարել գազային կոնդենսատ: Երկու երկրները պատրաստակամություն են հայտնել: Գործարքը կնքվել է ի հեճուկս այն բանի, որ 1967 թ. բացված հանքավայրը երկար ժամանակ տարաձայնությունների պատճառ է Իրանի ու նրա հարեւանների միջեւ:

«Երկար տարիների ընթացքում թուրքական ու իրանական իշխանությունները պայքարել են Իրաքյան Քուրդիստանում հեգեմոնիայի համար, մինչդեռ նրանց հաջողվում էր շփման կետեր գտնել այլ ոլորտներում՝ պայմանավորված իրենց ընդհանուր հակաարեւմտյան աշխարհայացքով»,- «Նեզավիսիմայա գազետային» ասել է թուրքական խորհրդարանի նախկին պատգամավոր, Ժողովրդավարությունների պաշտպանության ամերիկյան հիմնադրամի թուրքական ծրագրի ավագ տնօրեն Այքան Էրդեմիրը: Նրա խոսքով՝ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի՝ Իսրայելի հետ հարաբերությունների կարգավորման վերջին փորձերը միայն սրել են հարաբերությունները Թեհրանի հետ:

«Թուրքիայի ու Իրաքյան Քուրդիստանի միջեւ տնտեսական ու առեւտրային հարաբերությունների խորացումը եւ նրա շրջանային կառավարության վրա աճող ազդեցությունն առաջացնում են Իրանի թշնամությունը,- նշել է վերլուծաբանը:- Հաշվի առնելով, որ Էրբիլը Թեհրանի առանցքային մրցակիցն է, երբ խոսքը նավթից ու գազից կախվածություն ունեցող Թուրքիային էներգամատակարարման մասին է, Իրանն ունի ոչ միայն քաղաքական, այլեւ տնտեսական մոտիվներ՝ թիրախավորելու համար Թուրքիայի, Իրաքյան Քուրդիստանի ու Իսրայելի միջեւ ցանկացած պոտենցիալ էներգետիկ համագործակցություն»:

Մեկ այլ առիթով կանդրադառնանք Թուրքիայի, Իսրայելի ու Իրաքյան Քուրդիստանի միջեւ համագործակցության քաղաքական հետեւանքներին, հատկապես՝ քրդերի ու թուրքերի մերձեցման եւ դրա իրականացման հնարավորություններին: Այժմ, ամփոփելով ասվածը, նկատենք միայն, որ նշված փոխգործակցությունն Իրանի ու Ռուսաստանի հետաքրքրություններին նետված մարտահրավեր է: Իրաքյան Քուրդիստանը, անշուշտ, պատկերացնում է կորուստների այն ծավալը, որը կունենա իրադարձությունների այսպիսի զարգացման դեպքում: Այդ իսկ պատճառով, կարելի է ենթադրել, մեծ է հավանականությունը, որ այս ուղղությամբ նրա հնարավոր ընթացքի անվտանգությունը երաշխավորել է Արեւմուտքը:

Թեգեր: ԹուրքիաԻսրայելԻրաքքրդերՔրդստան
Կիսվել1Tweet1Կիսվել
Իշխան Քիշմիրյան

Իշխան Քիշմիրյան

Սովորել է Երեւանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի ժուռնալիստիկայի բաժնում եւ ստացել ժուռնալիստի որակավորում: Ուսմանը զուգընթաց աշխատել է «Հայաստան» թերթի լրատվական ծառայությունում` որպես թղթակից: Ծառայել է ԼՂՀ պաշտպանության բանակում` միաժամանակ կատարելով նաեւ «Մարտիկ» թերթի արտահաստիքային թղթակցի պարտականությունները: Զորացրվելուց հետո կրկին աշխատել է «Հայաստան» թերթում, ապա տեղափոխվել «Հայ գործարար» շաբաթաթերթ` որպես պատասխանատու քարտուղար: Շուտով «Հայկական ֆուտբոլ» թերթում նախ կատարում է պատասխանատու քարտուղարի, իսկ այնուհետեւ` գլխավոր խմբագրի տեղակալի պարտականությունները, աշխատում «90 րոպե» թերթում` որպես պատասխանատու խմբագիր: Այնուհետեւ հաջորդաբար գլխավորում է «Սպորտն այսօր» թերթը եւ «Մոբիլ ՏՎ» ամսագիրը: Panorama.am եւ Aysor.am կայքերում վարել է բաժիններ, իսկ այժմ խմբագիր է «Հայաստանի Հանրապետություն» օրաթերթում:

Նույնատիպ Հոդվածներ

Սիրիան՝ ժամանակի յուրահատուկ մեքենա

Սիրիան՝ ժամանակի յուրահատուկ մեքենա

Ապրիլի 1, 2023
Հնդկաստանը քննարկում է հնարավոր հետեւանքները

Հնդկաստանը քննարկում է հնարավոր հետեւանքները

Ապրիլի 1, 2023

Հնդկաստանն ստիպված կլինի մերձենալ Արեւմուտքին

«Մենք չպետք է ելնենք ատելությունից եւ չարությունից…»

Գերմանիան լիովին աջակցում է Թբիլիսիի եվրոպական հեռանկարին

Կասպյան տարածաշրջանը «սեւ խոռոչից» կարող է վերածվել «կարմիր կետի»

Թուրքիան մտածում է զորքերը Սիրիայից հանելու մասին

Դավաճանություն «ցանողները» միշտ էլ դավաճանություն են «հնձում»

Հաջորդ Հոդվածը
Զարմանալի ու արտասովոր սիրով՝ դեպի Հայաստանն ու հայերը

Զարմանալի ու արտասովոր սիրով՝ դեպի Հայաստանն ու հայերը

Պահու բերդ

Պահու բերդ

Ամենաընթերցվածը

  • Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    Կեցության՝ բնակարանի խնդիր

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Հայաստանին օգնությունը բարեգործություն չէ

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Արեւմուտքի եւ Ռուսաստանի համագործակցության ամենահարմար տարածաշրջանը Հայաստանն է

    1 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0
  • Ինչ իրավունքներ ունեն հղիներն ու մինչեւ 3 տարեկան երեխա խնամող աշխատողները

    74 Կիսվել են
    Կիսվել 30 Tweet 19
  • Ռազմական սպառնալիքի ներքո երկխոսություն չի կարող ծավալվել

    0 Կիսվել են
    Կիսվել 0 Tweet 0

Սոցցանցեր

Ցանկ

  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Օգտակար Հղումներ

  • Armenpress
  • Armenpress | History
  • Республика Армения
  • Պատմություն
  • Հեղինակներ

Մեր Մասին

Հայաստանի Հանրապետություն՚ օրաթերթը ստեղծվել է 1990 թ.

Ներկայում օրաթերթը հրատարակվում է «Արմենպրես» լրատվական գործակալության կողմից:

 

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Ոչ մի արդյունք
Կարդալ ամբողջը
  • Հանրապետություն
  • Միջազգային
  • Սոցիում
  • Սփյուռք
  • Հոգեւոր
  • Մշակույթ
  • Այլք

Հասցե՝ Հայաստանի Հանրապետություն, ք. Երեւան, Արշակունյաց պող. 4, 13-14-րդ հարկեր Հեռ.՝ + (374 10) 52-57-56, Էլ-փոստ՝ [email protected]: Գովազդի համար`+(374 10) 52-69-74, +(374 96) 45-19-38, Էլ-փոստ՝ [email protected]

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Fill the forms bellow to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist