10-ամյա ընդմիջումից հետո` մարտի 9-ին, Իսրայելի նախագահ Իցհակ Հերցոգը պաշտոնական այցով Թուրքիա է ժամանել, ինչը վերջինիս նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը գնահատելով պատմական՝ հույս է հայտնել, որ այն շրջադարձային կլինի երկու երկրների փոխհարաբերություններում։ Հերցոգն Անկարայում հայտարարել է, թե Իսրայելն ու Թուրքիան կարող են տարբեր ոլորտներում համագործակցել, ինչը լուրջ ազդեցություն կունենա տարածաշրջանի գործընթացների վրա։ Այնուհետեւ նա Էրդողանի հետ համատեղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ նշել է, թե պետք է ընդունել, որ երկու երկրները չեն կարող բոլոր հարցերում համակարծիք լինել, բայց պետք է ջանքեր գործադրել՝ հարթելու տարաձայնությունները, միմյանց վերաբերվել փոխադարձ հարգանքով։
Էրդողանը, կրկին շեշտելով, որ այցը նոր շրջադարձ կլինի թուրք-իսրայելական փոխհարաբերություններում, ընդգծել է, թե կողմերի նպատակը քաղաքական երկխոսության վերականգնումն է։ Նա հավելել է, որ սա շատ լավ առիթ է երկու երկրների էներգետիկ ոլորտում համագործակցության համար, այդ թվում՝ Իսրայելի գազը Եվրոպա արտահանելու հարցում, ինչին կողմերն անդրադարձել են դեռեւս 20 տարի առաջ։ Ըստ ամենայնի` Էրդողանը ցանկանում է Թել Ավիվի աջակցությունն ստանալ Արեւելյան Միջերկրականի գազի պաշարների շահագործման հարցում, որտեղ լուրջ տարաձայնություններ ունի Կիպրոսի ու Հունաստանի հետ։ Սակայն Թել Ավիվը, նախքան Հերցոգի այցը, շեշտել է, թե վերջիններիս հետ սերտ համագործակցությունը բնավ չի տուժելու թուրք-իսրայելական առնչությունների սերտացումից։ Ինչպես հայտնի է, վերջին երկու տարվա ընթացքում Իսրայելը Կիպրոսի ու Հունաստանի հետ տարբեր, մասնավորապես՝ էներգետիկ ոլորտում, սերտորեն համագործակցում է, ինչն, անշուշտ, չի զոհաբերի հանուն Անկարայի հետ կապերի սերտացման։ Մանավանդ որ ներկա դրությամբ, երբ Իսրայելը բնականոն կապեր ունի արաբական մի շարք երկրների հետ, Թուրքիան կորցրել է իր նախկին նշանակությունը Իսրայելի համար, այլ կերպ` Անկարան հարկադրված զիջումների է գնալու, գուցե զոհաբերի «Համասին»։
Թուրքիան դեռեւս 2020 թ. դեկտեմբերից ջանքեր է գործադրում բնականոնացնել Իսրայելի հետ փոխհարաբերությունները։ Այս առնչությամբ իսրայելական ԶԼՄ-ները հայտնում էին Ադրբեջանի միջնորդության մասին` նշելով, որ Ադրբեջանը թե՛ Թուրքիայի, թե՛ Իսրայելի հետ ռազմավարական սերտ կապեր ունի, միջնորդական լուրջ գործունեություն է ծավալում թուրք-իսրայելական փոխհարաբերությունները բարելավելու ուղղությամբ։ Սակայն Նաթանյահուի կառավարությունը հակված չէր երկու երկրների փոխհարաբերությունների շուտափույթ կարգավորմանը։ Իրականում էլ, ինչպես նշել է Էրդողանը, Իսրայելի նախորդ կառավարությունում կային պաշտոնյաներ, որոնք արգելակում էին այդ գործընթացը։ Նա Իսրայելի հետ փոխհարաբերությունները կարգավորելու հարցում դիմել է աննախադեպ քայլերի։ 2021 թ. դեկտեմբերի 21-ին հյուրընկալել է տարբեր երկրներից հրավիրված մեծ թվով հրեա կրոնագետների՝ խախամների։ Ի դեպ, իսլամական երկրների խախամների կոալիցիայի գրասենյակը Թուրքիայում է, որի նախագահը Թուրքիայի խախամն է։ Էրդողանը նրանց հետ հանդիպմանը` շեշտելով, թե Թուրքիայի ու հրեաների կապերը շատ ամուր են, խիստ կարեւորել է թուրք-իսրայելական փոխհարաբերությունները, դրանց վերականգնումը։ Նա նախագահի նստավայրում առաջին անգամ հրեական «Քաշար» ճաշկերույթ է կազմակերպել, ինչը համարժեք է իսլամական «Հալալին», այլ կերպ՝ մովսեսականությունում էլ անթույլատրելի է որոշ բույսեր ու կենդանիների միս ուտելը։ Անկարան Իսրայելին հաճոյանալու նպատակով հաճախ դիմում է հակաիրանական քայլերի։ Հերցոգի այցին ընդառաջ Թուրքիան հայտարարել է, թե այդ երկրի գաղտնի ծառայությունները (MIT) հայտնաբերել եւ չեզոքացրել են իրանական ցանց, որը նպատակ ուներ, ի պատասխան իրանցի միջուկային ֆիզիկայի հայտնի գիտնական Ֆահրիզադեի ահաբեկչության, ոչնչացնել իսրայելցի գործարար 75-ամյա Մայիր Գլերին։ Իսրայելի հետ փոխառնչությունները բարելավելու Թուրքիայի բուռն ձգտումը վերլուծաբանները պատճառաբանում են վերջինիս միջնորդությամբ ԱՄՆ-ի հետ փոխհարաբերությունները բնականոնացնելով, F-35 կործանիչների փոխարեն Թել Ավիվի օգնությամբ F-16-ներ ստանալով, որոնք Վաշինգտոնը հրաժարվել է տալ Անկարային։
Անդրադառնալով թուրք-իսրայելական փոխհարաբերություններին` նշենք, որ Թուրքիան իսլամական առաջին երկիրն էր, որ 1949 թ., Իսրայելի պետության ձեւավորումից անմիջապես հետո պաշտոնապես ճանաչեց եւ դիվանագիտական փոխհարաբերություններ հաստատեց այդ երկրի հետ։ Իսկ երկու ամիս անց Իսրայելի հետ կնքեց առեւտրատնտեսական առաջին պայմանագիրը: Հետագայում էլ կողմերը տարբեր ոլորտներում համագործակցելու բազմաթիվ պայմանագրեր կնքեցին, որոնցից ամենակարեւորը 1996 թ. ռազմավարական պայմանագիրն էր։ Դրա շրջանակներում ռազմական, տնտեսական, դիվանագիտական ոլորտներում լայնածավալ համագործակցություն էր նախատեսվում, որն անմիջապես կյանքի կոչվեց: 2009 թ. երկու երկրների փոխհարաբերություններում ակնհայտ դարձավ լարվածության միտումը, ինչը պայմանավորված էր Թուրքիայի «հայացք դեպի արեւելք» քաղաքականությամբ, որի շրջանակներում Անկարան ջանք չէր խնայում պաղեստինցիների շահերը պաշտպանելու հարցում։ 2010 թ. մայիսին թուրքական «Երկնագույն Մարմարա» նավի հետ կապված իրադարձությունների պատճառով Իսրայել-Թուրքիա փոխհարաբերություններում լարվածության միտումը վերածվեց ճգնաժամի, Թուրքիան Իսրայելից հետ կանչեց իր դեսպանին: Այլ խոսքով` դիվանագիտական փոխհարաբերություններն իջեցվեցին ամենացածր մակարդակի։ Սակայն 2014-ից Թուրքիան կրկին սկսեց ջանքեր գործադրել երկու երկրների փոխհարաբերությունները բնականոնացնելու ուղղությամբ, որոնք 2016 թ. շոշափելի արդյունքներ արձանագրեցին։
Սակայն 2018 թ., երբ ԱՄՆ-ն իր դեսպանությունը Թել Ավիվից Երուսաղեմ տեղափոխեց, ինչի հետեւանքով բախումներ տեղի ունեցան Գազայի գոտում, Թուրքիան լիովին խզեց Իսրայելի հետ դիվանագիտական փոխհարաբերությունները։ Իսրայելն այժմ էլ մի շարք նախապայմաններ է առաջ քաշում դիվանագիտական փոխհարաբերությունների վերականգնման առնչությամբ։ Ինչպես դեռեւս ընթացիկ տարվա հունվարին նշել են իսրայելական ԶԼՄ-ները, Իսրայելը բազում նախապայմաններ է առաջ քաշել, որոնցից գլխավորը կարելի է համարել «Համասի» եւ դրա ռազմական թեւի («Ալ Կասամի») գործունեությունը Թուրքիայում լիովին դադարեցնելը։ Հատկանշական է նաեւ, որ թեեւ երկու երկրների փոխհարաբերությունները 2010-2021 թթ. եղել են լարված, գրեթե ճգնաժամային, սակայն տնտեսական փոխհարաբերությունները ռեկորդային աճ են արձանագրել. եթե 2010 թ. այն կազմել էր 3.4 մլրդ, ապա 2021 թ.՝ 8.1 մլրդ դոլար։
